Blog

Η Τουρκία «απασφαλίζει…»

Η Τουρκία «απασφαλίζει…»

των Δημήτρη Τσάκνη και Συμεών Σιδηρόπουλου *


(το άρθρο δημοσιεύθηκε στο militaire.gr)

Είναι πασιφανές πως οι σχέσεις της Τουρκίας του Ερντογάν με τον δυτικό κόσμο χαρακτηρίζονται από έντονους ακροβατισμούς. Οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. φαίνεται πως έχουν διέλθει σε οριακή κατάσταση, ενώ οι διμερείς σχέσεις με τον άλλοτε παραδοσιακό εταίρο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν κλονιστεί σε σημείο που να συζητείται η (χωρική) αναδίπλωση της συμμαχίας του ΝΑΤΟ από την εξαιρετικά υψηλής στρατηγικής σημασίας, αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ και όχι μόνο.

Τα πρόσφατα γεγονότα στο Αιγαίο, την Ίμια, την ελληνοτουρκική παραμεθόριο, την κυπριακή ΑΟΖ αλλά και οι ανησυχητικές δηλώσεις που βρίθουν εχθροπάθειας και έχουν ως αποδέκτη την Αθήνα, καθιστούν την κατάσταση κάτι παραπάνω από τεταμένη και ανισόρροπη. Η κρισιμότητα είναι τόσο υψηλή καθώς κάθε νέο επεισόδιο που προστίθεται στο ταραχώδες χρονολόγιο των τελευταίων δύο και πλέον μηνών, μεταβάλλει το τοπίο και αναδιαμορφώνει τα δεδομένα.

Η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας αφενός, και η πολυγλωσσία με την οποία υποδέχεται τα γεγονότα η ελληνική πλευρά αφετέρου, δημιουργούν εκνευρισμό και κυοφορούν το αίσθημα της ανασφάλειας στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Η υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνελήφθησαν και κρατούνται έως ότου τεθούν ενώπιων της «ανεξάρτητης» τουρκικής δικαιοσύνης λαμβάνει εμφανείς πολιτικές, πέρα από τις δεδομένες στρατιωτικές προεκτάσεις. Η Αθήνα έχει ανάγκη από την άρθρωση ενός συνεκτικού πολιτικού λόγου, ως αποφασιστική απάντηση στην αμείωτη τουρκική προκλητικότητα και την ολοένα και πιο συχνή αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου, με αιχμή του δόρατος, την Ίμια και με τελευταία τραγική κατάληξη, την πτώση ελληνικού αεροσκάφους και τον θανάσιμο τραυματισμό του Έλληνα Ιπτάμενου.

Δεν πρέπει ασφαλώς να παραγνωρίζεται το γεγονός πως η Ελλάδα έχει το καθήκον και την υποχρέωση να συμπεριφέρεται ως υπεύθυνο, σύγχρονο, κυρίαρχο, ευρωπαϊκό κράτος, με γνώμονα πάντοτε την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας και την προάσπιση των κεκτημένων και των δημοκρατικών αξιών πάντα σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Αυτό δεν ερμηνεύεται και δεν πρέπει να συγχέεται σε καμία περίπτωση με την κατευναστική πολιτική που εφαρμόζει και επιχειρεί η Αθήνα και το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Τα δείγματα γραφής ως προς το πολιτικό και κοινωνικό αποτύπωμα που επιχειρεί να εμφυσήσει ο Ερντογάν στην Τουρκία δεν αφήνουν σε καμία περίπτωση περιθώρια για εφησυχασμό. Η απόπειρα εμπέδωσης της Τουρκίας σε ισχυρό περιφερειακό «παίκτη» τρέφεται από την παρουσία της σε εύφλεκτες γεωστρατηγικές σκακιέρες, με ταυτόχρονη την ίδια στιγμή, αμφισβήτηση αυτής της διαπίστωσης λόγω των εμφανώς καιροσκοπικών και παρορμητικών επιδιώξεων – κινήσεων της τουρκικής ηγεσίας.

Η περιοχή της Βόρειας Συρίας στη Μέση Ανατολή, η Κύπρος, το Αιγαίο και τα Βαλκάνια προσφέρονται γι΄αυτούς τους σκοπούς. Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν, με την πολύτιμη συνδρομή του επικεφαλής των Γκρίζων Λύκων, Ντεβλέτ Μπαχτσελί έχει εξαλείψει, φυλακίσει και απομονώσει κάθε εστία και πόλο αντιπολίτευσης στο εσωτερικό της χώρας, με αποτέλεσμα να έχει καταστεί απόλυτος ρυθμιστής των τουρκικών πραγμάτων, εξέλιξη που τον καθιστά απρόβλεπτο, αλαζονικό και ευάλωτο. Η συγκέντρωση εκτεταμένων εξουσιών και αρμοδιοτήτων στα χέρια του Τούρκου «Σουλτάνου» είναι φανερό πως έχει προκαλέσει σύγχυση και αυτό είναι κάτι που δικαιολογεί σε μεγάλο βαθμό τον εθνικιστικό παροξυσμό που τον διέπει. Με τα δεδομένα συνεχώς μεταβαλλόμενα, φαντάζει δύσκολο να αποκλιμακωθεί η ένταση, η οποία εξυπηρετεί, αφενός σκοπούς αποσταθεροποίησης (κάτι που σαφώς ευνοεί την τουρκική περιφερειακή εξωτερική πολιτική), αφετέρου την ακόμη μεγαλύτερης στρατηγικής σημασίας, για την καμαρίλα του Τούρκου Προέδρου, εσωτερικό πολιτικό σκηνικό υπέρ του κυβερνητικού συνασπισμού. Η επερχόμενη αγορά ρωσικών συστημάτων εδάφους – αέρος S-400 Triumf από την Τουρκία, αποτελεί απόφαση που δημιουργεί σοβαρούς τριγμούς στις σχέσεις Τουρκίας – ΝΑΤΟ. Ενδεχόμενη προμήθεια των οπλικών συστημάτων (που από ότι φαίνεται επιβεβαιώνεται) μεταβάλλει τους στρατιωτικούς συσχετισμούς στην περιοχή άρδην. Αυτό θέτει στο επίκεντρο των γεγονότων την Ελλάδα, εξαιτίας της παραδοσιακά σύνθετης κατάστασης γειτονίας των δύο κρατών.

Ευκαιρίας δοθείσης, συνιστά αξιομνημόνευτο γεγονός η ετοιμότητα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, όπως αποτυπώθηκε άλλωστε και από τις πρόσφατες στρατιωτικές ασκήσεις ευρείας κλίμακας και την απάντηση στην τουρκική προκλητικότητα (βλέπε νήσος Ρω). Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και οι επιτελείς τους δύνανται να αποτελέσουν την σταθερά μέσα από την οποία η ελληνική διπλωματία αντλεί την σιγουριά και την αποφασιστικότητα ώστε να συνεχίσει να υπερασπίζεται τις εθνικές υποθέσεις και την αδιαμφισβήτητη και διεθνώς κατοχυρωμένη κυριαρχία της Ελλάδας έναντι οποιασδήποτε απειλής προερχόμενης από τους γείτονες.

Σε μία τόσο κρίσιμη συγκυρία δεν χρειάζονται και δεν συνίστανται οι ακρότητες, ούτε ασφαλώς επικροτούνται χειρισμοί, οι οποίοι θέτουν σε κίνδυνο την έκβαση των πραγμάτων. Οπωσδήποτε η Αθήνα δεν πρέπει να παρακολουθεί και να υποδέχεται τις εξελίξεις με υποχωρητική και συμβιβαστική διάθεση. Η αυτοσυγκράτηση, η ψύχραιμη λογική με ζητούμενο το εθνικό συμφέρον και την ασφάλεια των πολιτών είναι η μοναδική κατεύθυνση πάνω στην οποία η πολιτεία πρέπει να κινηθεί.

Η Τουρκία «απασφαλίζει…» – Η Ελλάδα θωρακίζεται;

Η θωράκιση της χώρας σαφώς περνάει μέσα από την στρατιωτική ισχύ την οποία διαθέτει αλλά κρίνεται καθημερινά από την συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων αλλά και του ίδιου του κυβερνητικού συνασπισμού πάνω σε εθνικά ζητήματα και ειδικά, σε κρίσιμες συγκυρίες. Αυτό συνεπάγεται, αφενός σοβαρή ενημέρωση των ηγεσιών των πολιτικών δυνάμεων της χώρας από επιστημονικούς φορείς και κυβερνητικές (διπλωματικές, στρατιωτικές) πηγές, αφετέρου απεμπόληση οποιασδήποτε ψηφοθηρικής επικοινωνιακής πολιτικής. Η συγκυρία είναι τέτοια που της αρμόζει εθνική συναίνεση, εθνική ομοψυχία, ψυχραιμία και λογική.

*
Συμεών Σιδηρόπουλος, Πρόεδρος ΕΟΠΕ, Πολιτικός Επιστήμονας, υπ. Διδάκτωρ ΠΑ.ΠΕΙ.
Δημήτρης Τσάκνης, Αν. Δντής Ανθρώπινου Δυναμικού ΕΟΠΕ, Πολιτικός Επιστήμονας

Κορυφαίες ετικέτες